„Barwy kultury i mozaika tradycji – promocja zrównoważonego rozwoju w Gminie Świerklany”
Głównym celem projektu jest promowanie włączenia społecznego, rozwoju gospodarczego oraz aktywizacja mieszkańców Gminy Świerklany i okolic.
Pozostałe cele projektu to :
- promocja dobrych praktyk w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej na terenach wiejskich,
- promocja zwyczajów i obrzędów śląskiej wsi,
- promowanie zdrowego trybu życia wśród mieszkańców Gminy Świerklany,
- utrwalenie tradycji ludowej charakterystycznej dla Gminy Świerklany,
- promocja oraz utrwalenie muzyki ludowej,
- utrwalenie tradycyjnych potraw i lokalnych przepisów,
- promocja malarstwa, poprzez ukazanie prac twórców profesjonalnych i nieprofesjonalnych,
- promocja działalności artystycznej,
- promocja lokalnego rękodzieła,
- promocja działalności gospodarczej.
Aktywizacja mieszkańców gminy odbywać się będzie poprzez zdobywanie wiedzy, umiejętności,
w oparciu o tradycje związane z polską wsią. Realizować to będzie się poprzez :
- rozwijanie współpracy i budowanie partnerskich relacji w społeczności lokalnej,
- promowanie dziedzictwa kulturowego, kulinarnego i tradycji na terenach wiejskich wśród młodych mieszkańców,
- promowanie funkcji/postaw społecznych i gospodarczych wpływających na poprawę życia na obszarach wiejskich,
- promocja dobrych praktyk dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej na terenach wiejskich,
- promowanie integracji społecznej osób zainteresowanych prowadzeniem działalności gospodarczej na terenach wiejskich.
Projekt ten będzie okazją do zwiększenia świadomości młodych mieszkańców gminy w zakresie tradycji, dziedzictwa kulturowego oraz kulinarnego. Projekt zakłada również promocję propagującą aktywny udział mieszkańców w życiu społecznym
i zawodowym gminy. Wspólne spotkania na warsztatach malarskich, przeglądzie zespołów folklorystycznych oraz imprezy plenerowej pozwoli na aktywizacje mieszkańców wsi na rzecz podejmowania inicjatyw w zakresie rozwoju obszarów wiejskich. Poprzez prezentację dobrych praktyk dotyczących prowadzenia działalności na terenach wiejskich wśród młodych mieszkańców projekt będzie promował prowadzenie działalności gospodarczej. Zorganizowane warsztaty oraz spotkania będą okazją do zdobycia przez uczestników wiedzy, umiejętności oraz nabycia nowych kwalifikacji związanych z lokalnymi tradycjami.
Odbiorcami projektu są różnorodne grupy docelowe, w zależności od realizacji poszczególnych zadań .I tak
-W warsztatach malarskich są to :
- dzieci w wieku od 4 do 15
- pełnoletni nieprofesjonalni malarze z terenu Gminy Świerklany w liczbie
- pełnoletni profesjonalni malarze z kraju i z zagranicy
- mieszkańcy Gminy Świerklany odwiedzający wystawę prac powstałych podczas warsztatów i pleneru malarskiego
- odbiorcy publikacji z pleneru
– podczas imprezy plenerowej odbiorcami będą :
- mieszkańcy Gminy Świerklany i okolic obecni podczas imprezy plenerowej
- Koła Gospodyń Wiejskich z Gminy Świerklany
- zespoły regionalne (6 zespołów),
- lokalni przedsiębiorcy/lokalni wytwórcy tradycyjnych rzemiosł.
-W warsztatach kulinarnych , są to :
- Koła Gospodyń Wiejskich z Gminy Świerklany
- mieszkańcy biorący udział w warsztatach
- odbiorcy książki kulinarnej
Zachodzące procesy w życiu społecznym powodują, iż lokalne tradycje zanikają. Do głównych czynników, które mają wpływ na zanikanie tradycji lokalnych można zaliczyć:
- globalizację, w wyniku której propaguje się procesy ujednolicania wzorców kulturowych powodujących zanikanie tradycji,
- migrację ludności powodujące oderwanie od własnej społeczności i jej dziedzictwa kulturowego,
- pogarszająca się sytuacja materialno-bytowa powodująca wyłączenie się osób z życia społecznego.
Coraz częściej w społeczeństwach lokalnych zapomina się o tradycjach, obyczajach, historii czy walorach przyrodniczych. Młode pokolenie, z uwagi na zmieniający się świat szuka tego, co atrakcyjniejsze, zapominając o tradycjach, historii czy walorach przyrodniczych zlokalizowanych w miejscu ich zamieszkania. Głównie tradycje kultywowane są przez osoby starsze podczas wspólnych spotkań. Zwiększeniem poziomu świadomości kulturalnej wśród mieszkańców gminy będzie organizacja imprezy plenerowej.
Na terenie Sołectwa Jankowice działa Śląska Galeria Malarstwa „Jan”, która skupia nieprofesjonalnych malarzy. Organizacja warsztatów malarskich pozwoli na zdobycie nowych umiejętności technik malarskich. Natomiast organizacja Międzynarodowego Pleneru Malarskiego pozwoli na wymianę doświadczeń pomiędzy malarzami z różnych krajów. Obrazy stworzone podczas warsztatów malarskich oraz pleneru malarskiego zaprezentowane zostaną podczas imprezy plenerowej. Pokaz obrazów będzie promocją zasobów kulturowych, przyrodniczych i historycznych obszaru Gminy Świerklany. Będzie
to również okazja do zaprezentowania odmiennych sposobów spędzania wolnego czasu. Zarówno
z warsztatów malarskich, jak i pleneru wydana zostanie publikacja promująca walory kulturalne, przyrodnicze oraz historyczne z obszaru Gminy Świerklany. Publikacja będzie dla niektórych mieszkańców przypomnieniem, odświeżeniem, historycznych miejsc regionu. Natomiast dla innych poznaniem nowych, wcześniej nieznanych miejsc, których historię warto znać.
Kolejnym elementem projektu będą warsztaty kulinarne oraz wydanie książki kulinarnej pn. „Kulinarne tradycje w Gminie Świerklany”. Jak się okazuje coraz więcej młodych ludzi odchodzi od tradycyjnego gotowania, skłaniając się ku kuchni nowoczesnej, zazwyczaj wywodzącej się z innych krajów, często nie wiedząc, że nasze śląskie, tradycyjne przepisy urozmaicane są rożnymi przyprawami, które zupełnie zmieniają smak potraw. Dlatego też potrzebą realizacji zadania jest zachowanie tradycji śląskiego „warzynio”. Celem warsztatów kulinarnych jest rozwój zainteresowań i umiejętności kulinarnych oraz utrwalenie tradycji kuchni śląskiej. Natomiast celem publikacji jest zachowanie tradycyjnych przepisów w świadomości społeczności lokalnej.
Realizacja projektu wykorzystuje działalność lokalnego społeczeństwa (kół gospodyń, stowarzyszeń, przedsiębiorców) propagujących aktywność mieszkańców w życiu społecznym i zawodowym, poprzez kultywowanie folkloru, tradycji, zdrowego oraz aktywnego trybu życia.
Projekt jest skierowany do wszystkich mieszkańców gminy Świerklany i okolic, których łączy pasja,
a także chęć poznania tradycji oraz obyczajów ludowych kultywowanych na terenie gminy. Za wyborem poszczególnych grup odbiorców przemawiały:
- grupa dzieci oraz dorosłych (nieprofesjonalni malarze) z Gminy Świerklany i okolic – chęć rozwijania własnych umiejętności, poznania nowych technik malarskich,
- mieszkańcy Gminy Świerklany – zanikająca tradycja, przedstawienie tradycyjnych przepisów (obecnie gospodynie domowe modyfikują tradycyjne przepisy),
- młodzi mieszkańcy gminy – rozwijanie „bakcyla” przedsiębiorczości, przekazanie tradycji charakterystycznych dla regionu,
- koła gospodyń – promocja kulinarnych wyrobów tradycyjnych podczas imprezy plenerowej oraz warsztatów plastycznych,
- międzynarodowi malarze – promocja walorów historycznych, kulturowych, przyrodniczych i kulinarnych regionu,
- lokalni przedsiębiorcy/lokalni wytwórcy tradycyjnych rzemiosł – promocja lokalnych przedsiębiorców ich produktów wśród mieszkańców regionu.
Realizacja projektu będzie składała się z 4 następujących zadań:
Zadanie nr 1 – Organizacja warsztatów malarskich oraz Międzynarodowego Pleneru Malarskiego wraz z wydaniem publikacji
- Organizacja warsztatów malarskich
Zajęcia odbywać się będą na terenie gminy Świerklany tj. w plenerze i w Galerii „Jan”. Celem warsztatów jest poznanie nowych technik malarskich, udoskonalenie posiadanych umiejętności, rozbudzenie zainteresowania malarstwem oraz sztuką wśród mieszkańców gminy Świerklany. Zajęcia będą trwały 4 godziny dziennie przez 5 dni. Prowadzić je będzie wykwalifikowana malarka posiadająca wykształcenie wyższe kierunkowe oraz wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu warsztatów malarskich. W ramach warsztatów zostaną zakupione materiały niezbędne do realizacji zadania.
- Organizacja Międzynarodowego Pleneru Malarskiego
Inspiracją dla artystów będzie śląski krajobraz gminy Świerklany postrzegany przez polskich i zagranicznych artystów jako urokliwy zakątek, w którym znaleźć można wszystkie aspekty życia charakterystyczne dla Śląska. Artyści mogą nawiązać do historii, architektury, krajobrazu, lokalnych tradycji
i legend, wydarzeń społecznych, znanych postaci czy kultury materialnej naszej gminy. Ważnym aspektem będzie uchwycenie różnic w postrzeganiu gminy przez jej mieszkańców, w odniesieniu do osób spoza terenu, ze szczególnym naciskiem na artystów pochodzących z zagranicy. Zajęcia będą się odbywać na terenie gminy Świerklany tj. w plenerze i w Galerii „Jan”. W ramach pleneru zostaną zapewnione noclegi wraz z wyżywieniem dla uczestników (9 noclegów) oraz materiały niezbędne do realizacji zadania. Dla uczestników pleneru codzienne koła gospodyń będzie przygotowywać dania śląskie.
- Wydanie publikacji z warsztatów malarskich i pleneru malarskiego
Po zakończeniu pleneru wydany zostanie katalog z wszystkimi pracami uczestników i notatką biograficzną.
Zadanie nr 2 – Aktywizacja mieszkańców poprzez organizację imprezy plenerowej pn. „Barwy kultury i mozaika tradycji”
- Przegląd zespołów regionalnych
Głównym celem przeglądu jest przede wszystkim kultywowanie tradycji, zwyczajów ludowych,
poznawanie kultur wielu regionów Polski. Ponadto pielęgnowanie polskości, świadomości kulturowej społeczeństwa. Jest to również integracja zespołów folklorystycznych, kochających taniec, muzykę oraz śpiew. Występy różnych zespołów ludowych sprzyjają wymianie kulturalnej oraz niosą radość
i stwarzają doskonałą okazję do nawiązywania nowych znajomości i wymiany doświadczeń.
W ramach Przeglądu przewidziany jest poczęstunek w postaci tradycyjnych śląskich dań, kołacza, zimnych i ciepłych napojów. Zostaną zakupione dyplomy, statuetki dla zespołów.
- Wystawa obrazów powstałych podczas warsztatów i pleneru malarskiego
- Degustacja śląskich potraw przygotowanych przez koła gospodyń
- Koncert zespołów folklorystycznych
W czasie imprezy wystąpią zespoły folklorystyczne prezentujące ludową muzykę której brzmienie odzwierciedla kwintesencję regionu, z którego pochodzą.
- Promocja dobrych praktyk związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Promocja dobrych praktyk prowadzenia działalności gospodarczej prezentowana przez lokalnych przedsiębiorców. Organizacja spotkania na, którym zostaną zaprezentowane podstawy prawne dotyczące zakładania działalności gospodarczej, dobre praktyki w zakresie prowadzenie działalności oraz zawody przyszłości.
- Wystawy lokalnych grup artystycznych i rzemieślniczych.
Organizacja imprezy plenerowej będzie miała wpływ na:
- integrację artystów reprezentujących różne kraje z mieszkańcami Gminy Świerklany,
- prezentację folkloru ludowego i zespołów reprezentujących kulturę śląską,
- uroczyste obchody 25-lecia zespołu „Paulinki”,
- prezentację potraw regionalnych przygotowanych wg przepisów zawartych w katalogu kulinarnym,
- degustację żurku śląskiego, jako potrawy reprezentującej nasz region,
- degustację śląskiego kołocza oraz ciast drożdżowych, jako promocja tradycyjnych potraw lokalnych,
- koncert śląskiego zespołu muzycznego, jako profesjonalny przykład gwary i muzyki śląskiej oraz element łączący i wspierający integrację wszystkich uczestników,
- aktywizację mieszkańców Gminy Świerklany do podejmowania inicjatyw społecznych,
- wzrost wiedzy z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej.
Zadanie nr 3 – Organizacja warsztatów kulinarnych wraz z opracowaniem, wydaniem
i promocją książki kulinarnej „Kulinarne tradycje w Gminie Świerklany”
Warsztaty kulinarne odbywać się będą przez 5 dni po 5h.
Warsztatowicze gotować będą tradycyjne śląskie potrawy pod okiem Kół Gospodyń Wiejskich. Sporządzone dania będą poczęstunkiem dla osób uczestniczących w warsztatach malarskich.
Organizacja warsztatów kulinarnych będzie miała wpływ na:
- uatrakcyjnienie warsztatów malarskich posiłkami przygotowanymi przez kulinarnych warsztatowiczów,
- rozwój umiejętności i zainteresowań kulinarnych,
- rozwój stuki kulinarnej.
W katalogu zostaną zawarte najlepsze i najbardziej charakterystyczne przepisy kulinarne. Materiały do katalogu zostaną zebrane i opracowane w języku polskim i śląskim przez Koła Gospodyń Wiejskich działające na terenie gminy – wszystkie przepisy są sprawdzone i od lat praktykowane. W katalogu będzie można znaleźć przepisy m.in. na zupy (żurek śląski itp.), drugie dania (rolad śląska, golonka w piwie, pasztet pieczony, przepisy na wyśmienite kaczki czy gęsi), sałatki, surówki, marynaty i przetwory oraz desery (szpajza, śląski kołocz, kopa, baba drożdżowa itp.). Celem publikacji jest zachowanie tradycyjnych, przekazywanych z pokolenia na pokolenie przepisów kulinarnych, których smak towarzyszył mieszkańcom gminy we wszystkich ważnych uroczystościach rodzinnych. Wartością edukacyjną jest to, że przepisy te są skarbnicą wiedzy dla młodych gospodyń, które dopiero wkraczają w kulinarny świat. Dodatkowym atutem jest publikacja w języku angielskim, która będzie mogła dotrzeć do szerokiej grupy odbiorców nawet poza granicami kraju. Ważna informacja to jest dla Polonii, która z polskim nazewnictwem może mieć pewne problemy, ale tłumaczenie angielskie będzie dobrą wskazówką i pomocą. Następną wartością edukacyjną będzie publikacja w języku śląskim, dzięki temu osoby spoza regionu poczują klimat śląskiej tradycji kulturalnej. Katalog zostanie wzbogacony o ilustracje i opis wszelakich okazji, na które można te dania serwować.